Ngày 13/7, tại Kỳ họp thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới tổ chức tại Paris (Pháp), UNESCO đã chính thức thông qua quyết định điều chỉnh ranh giới của Di sản Thiên nhiên Thế giới Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng (tỉnh Quảng Trị, Việt Nam), bao gồm cả Vườn quốc gia Hin Nậm Nô (tỉnh Khăm Muồn, Lào) tạo nên di sản thế giới liên biên giới đầu tiên mang tên “Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nậm Nô”.
Toàn cảnh tại Kỳ họp lần thứ 47 của UBDSTG.
Với quyết định này, Vườn quốc gia Hin Nậm Nô giáp ranh về mặt tự nhiên với Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng nay chính thức trở thành một phần trong hệ thống di sản Thế giới với các Giá trị Nổi bật Toàn cầu theo các tiêu chí về địa chất, địa mạo (tiêu chí viii), hệ sinh thái (tiêu chí ix) và đa dạng sinh học (tiêu chí x). Trong đó, về mặt địa chất, Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và Hin Nậm Nô sở hữu hệ thống karst độc đáo, kết hợp phức tạp giữa đá vôi, đá phiến, đá cát và đá granite. Sở hữu hệ thống hơn 220km hang động, sông ngầm trong lòng đất như Sơn Đoòng (Việt Nam) hay Xe Bang Fai (Lào) minh chứng cho quá trình địa mạo kéo dài hàng triệu năm. Về sinh học, khu vực này là nơi sinh sống của hơn 2.700 loài thực vật có mạch và hơn 800 loài động vật có xương sống. Riêng tại Hin Nậm Nô đã ghi nhận hơn 1.500 loài thực vật và 536 loài động vật có xương sống, trong đó nhiều loài quý hiếm và đặc hữu như nhện săn khổng lồ – loài nhện lớn nhất thế giới chỉ xuất hiện tại tỉnh Khăm Muộn (Lào). Khu vực còn là nơi cư trú của 10–11 loài linh trưởng, bao gồm quần thể còn lại lớn nhất của vượn má trắng miền Nam và voọc đen đặc hữu.
Bản đồ ranh giới của VQG PNKB và VQG Hin Nậm Nô.
Việc di sản liên biên giới Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nậm Nô được UNESCO công nhận là kết quả của quá trình hợp tác kéo dài giữa hai nước láng giềng Việt Nam và Lào, với sự khởi đầu từ Bản ghi nhớ ký ngày 10/01/2018 giữa hai Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Thông tin, Văn hoá và Du lịch Lào và được đẩy mạnh sau khi Chính phủ hai nước thống nhất chủ trương vào đầu năm 2023 về việc xây dựng hồ sơ đề cử Vườn quốc gia Hin Nậm Nô (Lào) là Di sản Thế giới liên biên giới với Di sản TNTG VQG Phong Nha – Kẻ Bàng (Việt Nam).
Đồng chí Hoàng Xuân Tân, Phó Chủ tịch tỉnh Quảng Trị tặng hoa chúc mừng đồng chí Bí thư, Tỉnh trưởng tỉnh Khăm Muồn (Lào)
Tham dự Kỳ họp lần thứ 47 của UBDSTG tổ chức tại Paris, đồng chí Hoàng Xuân Tân, Phó Chủ tịch tỉnh, Trưởng đoàn công tác của tỉnh Quảng Trị cho biết thời gian qua, Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng đã ủng hộ các bạn Lào rất tích cực trong quá trình hỗ trợ kỹ thuật xây dựng hồ sơ. Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nậm Nô nằm liền cạnh nhau nên sắp tới công tác quản trị trong quá trình bảo tồn và phát triển hai vườn quốc gia này sẽ được thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả nhất.
Theo kế hoạch, hai bên sẽ áp dụng cơ chế quản lý riêng biệt song song, gồm Kế hoạch quản lý chiến lược Phong Nha – Kẻ Bàng và Kế hoạch quản lý Vườn quốc gia Hin Nậm Nô, song vẫn phối hợp chặt chẽ trên các lĩnh vực như thực thi pháp luật, nghiên cứu khoa học, giáo dục cộng đồng, phát triển sinh kế bền vững và kiểm soát sức tải du lịch.
Di sản Thế giới liên biên giới “Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô” được UNESCO công nhận không chỉ mang ý nghĩa về mặt bảo tồn mà còn mở ra nhiều triển vọng cho việc phát triển du lịch bền vững, tạo sinh kế cho cộng đồng địa phương hai bên biên giới. Thông qua sự kiện này cho thấy tầm quan trọng của hợp tác trên toàn cầu thông qua việc đề cử di sản chung, đóng góp vào việc thúc đẩy hòa bình và an ninh theo quan điểm của UNESCO, thắt chặt hơn nữa mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết giữa hai nước Việt Nam và Lào./.
