Từ ngày 02 tháng 3 đến ngày 21 tháng 3 năm 2020, Đoàn thám hiểm của Hiệp hội hang động Hoàng gia Anh (BCRA) hợp tác với Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội và Ban quản lý Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng đã tiến hành khảo sát và thám hiểm các hang động thuộc khu vực Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Đây là lần thám hiểm thứ 20 của Đoàn thám hiểm kể từ đợt khảo sát đầu tiên vào năm 1990. Lần này Đoàn có 12 chuyên gia thám hiểm 12 khu vực khác nhau thuộc khu vực VQG Phong Nha – Kẻ Bàng và vùng lân cận thuộc các huyện Bố Trạch, Minh Hóa, Quảng Ninh và Lệ Thủy.

Hang Nước Ngầm – xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh (Ảnh do Đoàn thám hiểm cung cấp)

Kết quả đợt khảo sát ghi nhận được 12 hang động, với chiều dài là 10.490,9m, trong đó: khu vực vùng lõi VQG có 03 hang động được khảo sát với chiều dài 1.019,1m; khu vực huyện Minh Hóa có 05 hang động được khảo sát với chiều dài 3.120,8m; khu vực huyện Quảng Ninh có 04 hang động được khảo sát với chiều dài 6.351m. Các hang mới được khảo sát có độ cao cửa hang dao động từ 98m – 465m; độ sâu dao động từ (-104m) – 133m, trong đó có 03 hang dài nhất gồm: hang Nước Ngầm (3.872m), hang Nước Lặn 3 (1.919m) thuộc xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh; hang Phú Nhiêu 4 (2.012m) thuộc xã Thượng Hóa, huyện Minh Hóa đều là các hang có sông ngầm chảy bên trong.

Hang Phú Nhiêu 4 – xã Thượng Hóa, huyện Minh Hóa (Ảnh do Đoàn thám hiểm cung cấp)

Ghi nhận quan trọng trong các chuyến thám hiểm là việc phát hiện và hoàn thành khảo sát hang Sơn Đoòng vào năm 2009 – 2010, đến những năm gần đây liên tục phát hiện ra nhiều hang mới: năm 2014 đoàn phát hiện 39 hang, năm 2016 phát hiện 57 hang, năm 2018 phát hiện 32 hang và năm 2019, hệ thống hang ngầm nối giữa hang Sơn Đòng và hang Thung được phát hiện ở độ sâu 60m. Trải qua 30 năm thám hiểm hang động tại Quảng Bình, đến nay, đã phát hiện và khảo sát được 404 hang động, chiều dài là 231.106.4m, được chia làm 03 hệ thống chính gồm: Phong Nha, Vòm và Nước Moọc (Chày).

Hang Ma Lon – xã Hóa Sơn, huyện Minh Hóa (Ảnh do Đoàn thám hiểm cung cấp)

Việc các chuyên gia ghi nhận thêm 12 hang động kỳ vĩ có ý nghĩa khoa học nhằm làm rõ thêm các giá trị nổi bật về địa chất – địa mạo, thủy văn khu vực VQG Phong Nha – Kẻ Bàng, đồng thời cũng mang giá trị khoa học về địa mạo, địa chất,  là nguồn tài nguyên quý cho phát triển du lịch tại Phong Nha – Kẻ Bàng nói riêng, tỉnh Quảng Bình nói chung.

Hang Thoang Lịp – xã Thượng Hóa, huyện Minh Hóa (Ảnh do Đoàn thám hiểm cung cấp)

Võ Văn Trí – Trần Xuân Mùi